Ogólne wytyczne doboru lin przemysłowych
Liny przemysłowe są to liny mające powszechne zastosowanie w takich urządzeniach przemysłowych, jak maszyny budowlane (betoniarki, spychacze, wciągarki itp.); maszyny do robót ziemnych (koparki, maszyny melioracyjne), wszelkie urządzenia transportowe nie będące dźwignicami (np. wyciąg do wielkiego pieca, napędy przenośników itd.), liny służące do przymocowania lub obejmowania ciężarów w czasie ich przenoszenia (np. liny holownicze, do wiązania itd.) oraz do napędu różnych urządzeń przemysłowych (walce, ciągarki rur itp.). Dobór konstrukcji liny do danego urządzenia zależy w głównej mierze od konstrukcji urządzenia i warunków, w jakich lina pracuje. Poniżej podano podstawowe kryteria jakimi należy kierować się przy doborze poszczególnych konstrukcji lin.

1. Liny jednozwite o konstrukcjach 1 x7, 1 x19, 1 x37 należy stosować głównie w tych przypadkach, gdy lina pracuje wyłącznie na rozciąganie, a więc w przypadku lin naciągowych podtrzymujących (np. maszty telewizyjne, radiowe) oraz nośnych (estakady). Liny jednozwite z cienkich drutów mogą być stosowane jako linki sterownicze przenoszące siłę lub moment siły w różnych urządzeniach przemysłowych. Wytrzymałość tych lin należy dobierać tak, aby współczynnik bezpieczeństwa pracy lin nie był nigdy mniejszy od 3.

2. Liny dwuzwite o konstrukcjach 6x19+FC, 6x37+FC są stosowane wówczas, gdy lina pracuje na kołach lub krążkach linowych i gdy oprócz wytrzymałości wymaga się od niej odpowiedniej giętkości. Rodzaj konstrukcji zależy od średnicy kół linowych. Przy doborze lin należy kierować się zasadą (jeżeli nie jest to sprecyzowane inaczej w warunkach eksploatacji urządzenia): stosunek D/ó (gdzie: D - średnica koła linowego, ó- średnica drutu) powinien wynosić minimum 350, natomiast stosunek D/d (gdzie: D - średnica koła linowego, d - średnica liny) powinien być większy od 12.

3. Jeżeli lina pracuje na kołach linowych przy dużym natężeniu ruchu i główną przyczyną zużycia liny jest jej zmęczenie, to do takich urządzeń należy stosować liny o liniowym lub punktowo-liniowym styku drutów w splotkach. W zależności od rodzaju urządzenia, średnicy liny i warunków pracy, zaleca się stosowanie następujących konstrukcji: 6x19Seale+FC, 6x31Warrngton-Seale+FC, 6x19Warrington+FC, 8x31Warrington-Seale+FC.

4. Jeżeli lina w swej pracy jest narażona nie tylko na przeginanie, ale i na duże naciski poprzeczne powodujące deformację liny, lut) też warunki pracy liny nie pozwalają na zastosowanie rdzenia z włókien naturalnych, należy wówczas stosować liny z rdzeniem stalowym. Poleca się w tym przypadku następujące konstrukcje 6x7+IWS, 6x19+IWR, 6x19Seale+IWR, 6x19Filler+IWR oraz 8x31 Warrington-Seale+IWR, 8x36Warrington-Seale+IWR, 6x36Warrington-Seale +IWR.

5. Liny ze rdzeniem stalowym przy małych stosunkach D/d i dużych obciążeniach wykazują większą trwałość zmęczeniową niż liny z rdzeniem z włókien naturalnych. Przy doborze lin przemysłowych - jeżeli nie ma określonych wymagań zamawiającego dotyczącego giętkości liny, średnicy rolek i kół linowych - należy kierować się zasadą stosowania lin wykonanych z małej ilości drutów w linie. Współczynnik bezpieczeństwa pracy liny
w każdym urządzeniu przemysłowym powinien być większy od 3.

6. W maszynach budowlanych i w maszynach do robót ziemnych należy stosować liny o liniowym styku drutów w splotkach typu Seale lub Warrington-Seale. W przypadku pracy liny z dużymi obciążeniami dynamicznymi wskazane jest stosowanie konstrukcji Warrington-Seale. W urządzeniach transportowych -jeżeli głównym powodem zużycia liny jest jej zmęczenie - należy stosować liny o liniowym styku drutów.

7. Jeżeli lina pracuje głównie na rozciąganie, należy stosować liny o punktowym styku drutów. Podobnie zalecenia odnoszą się do lin do napędów urządzeń przemysłowych.

8. Liny współzwite (liny, gdzie sploty i liny skręcone są w tym samym kierunku, SS lub ZZ) charakteryzują się wysoką elastycznością i w porównaniu z linami przeciwzwitymi (liny, gdzie kierunki zwicia splotów i liny są różne, ZS lub SZ) posiadają kilkakrotnie dłuższą żywotność, jednak mają tendencję do rozkręcania się i mogą być stosowane tylko wtedy, gdy lina zabezpieczona jest przed "kręceniem się", a zawieszony na niej ładunek jest zabezpieczony przed obracaniem się.

1. Konstrukcja splotki: 18 + 12 + 6 + 1

6 x 37 + FC	6 x 37 + IWR	6 x 37 + IWS
		WTL-98

2. Konstrukcja splotki: 9 + 9 + 1

6 x 19 SEALE + FC	6 x 19 SEALE + IWR

PN-ISO 2408

3. Konstrukcja splotki: 12 + 6 + 1

6 x 19 + FC	6 x 19 + IWR	6 x 19 + IWS
		WTL-98

* - rdzeń stalowy tylko jako IWS

4. Konstrukcja splotki: 12 + 6/6 + 6 + 1

6 x 31 + WARRINGTON-SEALE + FC	6 x 31 + WARRINGTON-SEALE + IWR
	PN-ISO 2408

5. Konstrukcja splotki: 14 + 7/7 + 7 + 1

6 x 36 + WARRINGTON-SEALE + FC	6 x 36 + WARRINGTON-SEALE + IWR
	PN-ISO 2408

1. LINY GRUPY 6 WG PN-ISO 2408 ORAZ DIN 3069

PARAMETRY TECHNICZNE LIN GRUPY 6 PN-ISO 2408:

Uwaga: Średnice oznaczone * produkowane są od października 2001 r.

2. LINY GRUPY 7 WG PN-ISO 2408 ORAZ DIN 3071

PARAMETRY TECHNICZNE LIN GRUPY 7 PN-ISO 2408:

Uwaga: Średnice oznaczone * produkowane są od października 2001 r.

CHARAKTERYSTYKI POWYŻSZYCH KONSTRUKCJI LIN:
• 17x7, w zakresie średnic 6 -r 28 mm (dzisiaj w zakresie 6 -r 12 mm); liny o zmniejszonej odkrętności
przeznaczone głównie do dźwigów budowlanych i przemysłowych (żurawie, dźwigi samojezdne, suwnice przemysłowe), o średnim zakresie wysokości podnoszenia, pracujące na wielokrążkach,
kilkupasmowym olinowaniu zblocza; liny mogą być oferowane wg ISO 2408, PN-ISO 2408, WT DRUMETU, w klasie wytrzymałości 1770 i 1960, a w przyszłości 2160 MPa
• 18x7, w zakresie średnic 6 -j- 28 mm (dzisiaj w zakresie 6-5-12 mm), tu np. 18x7+FC - rdzeń włókienny, 19x7, czyli 18x7+IWS - rdzeń stalowy, przeznaczenie jak wyżej, w porównaniu z linami 17x7 są minimalnie elastyczniejsze; liny mogą być produkowane wg ISO 2408, PN-ISO 2408, DIN 3069,
WT DRUMETU, w klasie wytrzymałości 1770 i 1960, a w przyszłości 2160 MPa
• 34x7, 36x7, w zakresie średnic 8 -f- 38 mm (dzisiaj w zakresie 8 -r 12 mm); liny w pełni nieodkrętne, przeznaczone do dźwigów przemysłowych, dźwigów i żurawi portowych, suwnic bramowych, kontenerowych, dźwigów na statkach, o dużych wysokościach podnoszenia (>30 m); pracujące w układach jednoliniowych, gdzie ładunek jest bezpośrednio zawieszony na linie, bądź w układzie jednokrotnego olinowania zblocza; mogą być oferowane wg ISO 2408, PN-ISO 2408, DIN 3071, WT DRUMETU, w klasie wytrzymałości 1770 i 1960, a w przyszłości 2160 MPa

CO TO SĄ LINY NIEODKRĘTNE?

W linie konwencjonalnej obciążenie zewnętrzne wytwarza moment skręcający, który dąży do rozkręcenia liny i obracania ładunku.
Liny nieodkrętne Gest to nazwa stosowana zwyczajowo, w zasadzie powinniśmy określać je mianem lin odpornych na kręcenie) zbudowane są, z co najmniej dwóch warstw skręconych splotek, gdzie^warstwa wewnętrzna liny (bądź warstwy) skręcona jest w kierunku przeciwnym do kierunku skręcenia splotów zewnętrznych (Rys.1).

Taka budowa liny powoduje, że pod wpływem obciążenia warstwa wewnętrzna liny - czyli rdzeń liny, będący niezależną liną- próbuje kręcić się w jednym kierunku, natomiast splotki zewnętrzne starają się kręcić linę w kierunku przeciwnym. Wykonanie lin nieodkrętnych polega na zaprojektowaniu momentów skręcających w linie rdzeniowej i splotkach zewnętrznych tak, aby ich wartości wzajemnie się równoważyły, w szerokim spektrum obciążenia liny, zapewniając jej możliwość pracy przy dużych wysokościach podnoszenia bez wystąpienia skrętu: liny i ładunku.

Zasada budowy liny nieodkrętnej